De Volkskrant:
‘Zuid-Afrika is een land dat vraagt om toelichting’Het succesprogramma Wie is de Mol? speelt zich dit seizoen voor de tweede keer af in Zuid-Afrika. Presentator Rik van de Westelaken legt uit waarom opnieuw voor dit land is gekozen, en welke vernieuwingen het programma heeft doorgevoerd.
Abel Bormans 5 januari 2023, 14:00
Zaterdag begint het 23ste seizoen van Wie is de Mol?, sinds 1999 op televisie. Bij de vorige editie, die zich vanwege de pandemie in het Europese Albanië afspeelde, keken naar de begin- en slotaflevering meer dan drie miljoen mensen. De locatie deze keer: Zuid-Afrika, hetzelfde land als in 2013, al is nu voor de West-Kaap en de Garden Route – een bij toeristen geliefde kustroute in het zuiden – gekozen.
‘We hebben een lijst voorwaarden waaraan een land moet voldoen’, zegt presentator Rik van de Westelaken aan de telefoon. ‘Het moet een visueel aantrekkelijk en afwisselend land zijn, veilig, goed te bereizen, we moeten medewerking en vergunningen van de autoriteiten krijgen en met kwalitatief vaardige lokale producers aan de slag kunnen. Als je dat allemaal bij elkaar optelt, dan kom je op een niet zo heel lange lijst van bestemmingen uit. Zuid-Afrika is zo’n groot en fascinerend land, het was voor ons geen moeilijke keuze om er opnieuw naartoe te gaan.’
Elk jaar probeert het programma te vernieuwen. Zo kwam er deze keer een verdiepende podcast waarin de cultuur en geschiedenis van het land worden besproken met deskundigen.
‘Dit is een land dat vraagt om toelichting’, zegt Van de Westelaken. ‘Er kijken veel jonge mensen naar ons programma. Zij krijgen op school niet altijd les over de geschiedenis van Zuid-Afrika. In een van de opdrachten gaan we met de Afrikaanse taal aan de slag. We willen onze kijkers uitleggen dat de Nederlanders daar een complexe, dubieuze rol hebben gespeeld.’
Als publieke omroep heb je de plicht om daar aandacht aan te besteden, vindt Van de Westelaken. ‘De podcast begint met een aflevering waarin de eerste ontmoeting wordt besproken tussen Nederlanders en de Khoikhoi, de oorspronkelijke bewoners van de West-Kaap. De Nederlanders hadden schipbreuk geleden en kwamen er dus per toeval terecht. Ze werden gastvrij ontvangen door de Khoikhoi en kregen onderdak, eten en drinken. Dat beviel blijkbaar uitstekend, want niet veel later keerden de Nederlanders onder leiding van VOC-voorman Jan van Riebeeck terug om zich daar land toe te eigenen. Zo is het begonnen. Alsof jij je huis openstelt voor gasten en die vervolgens denken: goh, leuk huis, nu is het van mij. Ongelooflijk stuitend.
‘Het is goed dat we eerlijker naar onze geschiedenis gaan kijken en met de podcast en het programma hopen we daar een klein steentje aan bij te dragen.’
Ook programma-inhoudelijk werden wijzigingen doorgevoerd. Nieuw dit jaar is dat alle kandidaten ten overstaan van elkaar het telefoontje krijgen waarin hun wordt verteld of ze wel of niet de Mol zijn. Van de Westelaken: ‘Ook voor ons spannend. Een eerste test of de Mol een pokerface kan houden.’
De presentator verklaart het langdurige succes van het programma. ‘Het is elk jaar weer een mysterie dat veel mensen bezighoudt: wie is de grote saboteur? Alle kandidaten worden in een groot avontuur ondergedompeld, en ik denk dat veel kijkers zich afvragen: hoe zou ik dat hebben gedaan? Daar wordt onderling over gepraat. Een miljoen mensen spelen onze app, waarin ze kunnen raden wie de Mol is. Het is een gezamenlijke beleving die je denk ik niet meer zo vaak hebt bij een televisieprogramma.’
https://www.volkskrant.nl/recente-producties/zuid-afrika-is-een-land-dat-vraagt-om-toelichting~b3db19dc/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.nl%2F